Refraktometr jest przyrządem służącym do mierzenia właściwości cieczy przy pomocy zjawiska załamania światła. Wydawać by się mogło, iż wszystkie refraktometry wyglądają tak samo, jednakże różnią się one od siebie konstrukcją, a dokładniej częścią optyczną. Każdy rodzaj refraktometrów ma własną skalę, na której odczytuje się badaną wielkość albo wyprowadza ją ze skali z jednostkami uniwersalnymi fizycznymi.

Jak wyglądają pomiary przy użyciu refraktometru?

Jest to bardzo proste. Na szklanym, skośnym pryzmacie należy umieścić kilka kropli cieczy i zamknąć przezroczystą przykrywkę. Dzięki temu ciecz rozlewa się po powierzchni pryzmatu. Następnie pryzmat kieruje się naprzeciwko słońcu i spogląda się do okularu. Tam można ujrzeć okrągły przeziernik ze skalą pionową. Przez nią natomiast przebiega granica niebiesko-biała. 

Co można zmierzyć przy pomocy refraktometru?

Prawie wszystko. Może to być na przykład:

• płyn do spryskiwaczy, 
• substancja chłodząca na bazie glikolu etylenowego oraz glikolu propylenowego, 
• innego rodzaju ciecz niezamarzająca.

Ciecz można badać przy użyciu refraktometru wszędzie tam, gdzie istotną kwestią jest jakość cieczy i wpływa ona w znacznym stopniu na procesy technologiczne oraz ich przebieg. Może to być na przykład przemysł chemiczny, spożywczy, samochodowy, a także przemysł metalowy oraz służbę zdrowia. Na rynku można znaleźć między innymi refraktometry do płynów eksploatacyjnych, do kontroli temperatury wrzenia płynu hamulcowego, do wina, wódki oraz napojów. Bogaty asortyment produktów ma firma DanLab.